102739Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie, w dniu 15 listopada 2018 r., oddalił we skargę kasacyjną wojewody warmińsko-mazurskiego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, uchylającego jego zarządzenie zastępcze o zmianie nazwy dawnej ul. Dąbrowszczaków w Olsztynie na ul. Erwina Kruka.

W ustnym uzasadnieniu wyroku WSA w Olsztynie odniósł się do historycznej oceny 13. Brygady Międzynarodowej im. Jarosława Dąbrowskiego, uczestniczącej w latach 1936-1939 w wojnie domowej w Hiszpanii. Jak argumentował sąd: nie można nie zauważyć okoliczności, że Dąbrowszczacy to nie tylko komuniści, jak próbuje się wskazywać w opinii IPN. Komuniści stanowili ok. 40 proc. Natomiast zdecydowana większość to byli ochotnicy o najróżniejszych poglądach politycznych; socjaliści, związkowcy, robotnicy, nawet działacze sanacyjni. Zatem nie można mówić, że ta formacja symbolizuje tylko i wyłącznie ustrój komunistyczny, totalitarny. Jednym słowem w ocenie sądu Dąbrowszczacy, jako formacja złożona z ludzi o różnych poglądach lewicowych, połączonych wspólną chęcią walki z faszyzmem, działająca w latach 30., a więc nijak niepowiązani z powstaniem PRL, w żadnym wypadku nie kwalifikowali się do dekomunizacji.

Wyrok NSA, oddalający skargę kasacyjną wojewody, ostatecznie przywrócił pierwotną nazwę ul. Dąbrowszczaków w Olsztynie.

W Nowogardzie radni poprzedniej kadencji nie słuchali nikogo – nawet mieszkańców. Podczas sesji w dniu 26 kwietnia 2017 r., podjęli oni uchwałę o zmianie nazwy Dąbrowszczaków na ul. Rtm. E. Pileckiego.

Wybór nowej nazwy ulicy, spotkał się jednak ze sprzeciwem niektórych mieszkańców Nowogardu. Wyrazili oni swoje zdanie na jednym z portali społecznościowych, pisząc wtenczas (9 maja 2017): Taka nazwa nas wszystkich dziwi, ponieważ nikt z nami tego nie ustalił, o całym bałaganie ze zmianą nazwy ulicy dowiedziałam się z prasy, jakiś leśny dziadek wymyślił sobie nową nazwę i chodził zbierał podpisy, jak kogoś nie było w domu to szedł dalej nie pytając ponownie o zdanie […]. Po fakcie dowiedziałem się że ma być ulica Europejska za którą bym się podpisał. Czy gmina zrobiła to legalnie ? Ile mieszkańców mieszka na ulicy a ile podpisało się za? Czy ktoś to w ogóle weryfikował? [...]

Mieszkańcy skierowali ponadto w tej sprawie pismo do Przewodniczącego Rady Miejskiej, w którym wskazali na dezaprobatę wobec nowej nazwy. W piśmie do przewodniczącego, mieszkańcy wskazali, że 289 osób jest za zmianą ulicy Dąbrowszczaków na ul. Kuźnierską, 12 osób poparło zmianę nazwy na ul. Dolną, natomiast za pozostawieniem nazwy ulicy Rtm. W. Pileckiego opowiedziała się jedna osoba (dosłownie 1).

Rada Miejska jednak zignorowała ten głos mieszkańców, którzy swoją decyzję w sprawie zmiany nazwy ulicy Dąbrowszczaków argumentowali faktem, że w związku z ustawą z dnia 1 kwietnia 2016 r. o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej (Dz.U. z2016r. poz.744), w Nowogardzie zgodnie ze stanowiskiem Instytutu Pamięci Narodowej zmianie podlega nazwa ulicy Dąbrowszczaków.

***

Jako komentarz, do tej całej sytuacji z ulicą Dąbrowszczaków, cisną mi się na usta słowa polskiego przysłowia Państwo radni, pośpiech wskazany jest tylko przy łapaniu pcheł. (ps)